Proktolojinin konusu olan anüs ve hastalıkları toplumumuzda çok yaygın olarak bulunmaktadır. Bu bölge kişiler tarafından özel bir bölge olarak kabul edilir. Hastalıklarında ağrı, kanama, kaşıntı gibi kişiyi çok rahatsız eden yakınmalara neden olur. Doğru tanı ve tedavi için özel bir ekipmana deneyimli bir uzmana ve personele ihtiyaç vardır.
Proktoloji alanına giren hastalıklar ve tedavileri şunlardır:
- Hemoroid (Basur): Çok sık rastlanan bir hastalıktır. Toplumun yaklaşık yarısında çeşitli derecelerde hemoroid bulunur. Bu hastalıkta hastalık son döneme gelmeden genelde hastalar doktora gelmemektedirler. Birde her anüs hastalığı hastalar tarafından hemoroid diye yorumlanmaktadır. Bu hastalıkta band ligasyon, infrared koagülasyon (lazer) gibi yöntemler ayaktan yapılan ve tarafımızdan başarı ile uygulanan ofis tedavileridir. Bu yöntemlerle tedavi olamayacak 4. derece hemoroidlerde eksizyon, THD ve ultrasonik dissektör, TST stappler yöntemleri uygulanmaktadır.
- Kabızlık: Hastalarda haftada iki veya daha seyrek dışkılama, aşırı ıkınma, sıkıntı duyuracak kadar sert gaita çıkarma ve tam boşalamama hissi vardır. Özellikle kadın hastalarda takılma hissi ve parmakla dışkıları çıkarma görülebilir. Kabızlık sonucu anal bölgedeki basınç artmakta buna bağlı olarak çeşitli hastalıklar oluşmaktadır.
Kabızlığın tedavisinde posa bırakan bir diyet, günlük ortalama 3 litre su, yaşa uygun şekilde spor öğütlenir. Yaşlı, karın ağrısı, kilo kaybı gibi belirtileri olan hastalarda mutlaka kolonoskopi yapılmalıdır. Nadirde olsa divertiküler hastalık, kolon kanseri gibi daha ciddi hastalıklar nedeni ile kabızlık gelişebilmektedir.
- Anal Fissür (Çatlak): Anüs arka duvarında gelişen yırtıklardır. Dışkılama sırasında ve sonrasında hastada şiddetli ağrı oluşur. Bazen de peçeteye bulaşır tarzda kanamalar olabilir. Bu şiddetli ağrı anüs kaslarında refleks bir kasılmaya, spazma yol açar. Bu spazm sonucu fissür daha da yırtılır. Daha fazla yırtılınca daha çok kasılır ve bir kısır döngü oluşur.
Fissür tedavisinde ofis tedavisi denilen botox tedavisi uygulamaktayız. 100 Ünite botox uygulanır. Bu anal spazmı ortadan kaldırır, verilen tıbbi tedavi ile 2-3 ay içinde fissür ameliyatsız düzelir. Buna rağmen inatçı vakalarda LİS ameliyatı denilen anüs adalesinin yandan kesilmesi ameliyatı uygulanır.
- Fistül: Sıklıkla anal apselerden sonra gelişir. Anal apsenin cerrahi olarak drene edilmemesi nedeniyle apse en kolay yerden kendiliğinden boşalır. Sonra yolu üzerinde apseler gelişir. Fistülün en sık görülen belirtisi akıntılardır. Pis kokulu akıntılar hastaları bezdirir. Fistül yüzeyelse (perianal fistül) lokal anestezi altında Fistülotomi + Küretaj uygulanır. Fistül yukarıya açılıp anüs kaslarını kesiyorsa bunlarda seton uygulaması, lazerle fistülopeksi gibi çeşitli yöntemler uygulanmaktadır. Operasyon öncesi gerek ultrason ve gerekse MR ile fistül yolu, apse olup olmadığı araştırılmalıdır.
- Gaz-Gaita Kaçırma (Anal İnkontinans): Hastanın gaz-gaitayı tutup erteleyebilmesinde sorun olmasıdır. Son derece rahatsızlık verici bir durumdur. Genellikle doğum travması, fissür ve fistül ameliyatlarından sonra komplikasyon olarak ortaya çıkar. Bazı nörolojik hastalıklar ileri yaş, şeker hastalığında da ortaya çıkabilir. Anal ultrason, anal manometri ile basınç ölçümü EMG ile sinir iletiminin ölçülmesi yapılır. Olay anüs kaslarında ise sfinkter onarımı yada sfinkteroplasti ameliyatı uygulanır. Bazı vakalarda gatekeeper gibi bir dolgu maddesi enjekte edilir. Bu yöntem ayaktan uygulanabilir.
- Kıl Dönmesi (Pilonidal Hastalık): Kuyruk sokumunda yalancı bir kapsülle çevrelenmiş kıl yumağının yaptığı bir hastalıktır. Kılların mikro travması ile başlayan inatçı sinüs, fistül ve oyuklarla seyreden, apseleşme ve akıntıyla devam eden kronik bir hastalıktır.
Tedavide uygun vakalarda mikrosinüsektomi uygulanmaktadır. Bunlarda lokal anestezi altında sinüsün olduğu yer yaklaşık 2 cm. lik bir kesi ile çıkarılmaktadır. Komplike vakalarda ise değişik yöntemeler uygulanır.
- Anal Kaşıntı (Pruritis Ani): Anal bölgedeki son derece inatçı ve can sıkıcı olabilen ve genellikle kronik bir rahatsızlıktır. Tedavide öncelikle temeldeki hastalığın tedavisi şarttır. Tedavide özel diyet, banyolar, bazı pomatlar, bazen mantar tedavisi, metilen mavisi veya kortizon enjeksiyonları uygulanır.
- Anal Siğiller (Kondilom): HPV virüsü tarafından oluşturulan ve cinsel yollabulaşan bir hastalıktır. HPV 16 be 18 cinsi anogenital bölgeyi en çok enfekte eden virüslerdir. Tedavide siğiller tek tek elektro koterle yakılır. Tedavi yaklaşık 6 ay sürer. Hekim hasta ilişkisi önemlidir. işlem lokal anestezi altında yapılır. Çok yaygın kondilomlar da bazen cerrahi tedaviye başvurulabilir.
